Trong bối cảnh tình hình kinh tế như hiện nay, việc huy động vốn theo kiểu truyền thống là điều không dễ dàng. Ngân hàng cạn kiệt room vay tín dụng, vốn thị trường chứng khoán cũng hạn hẹp, trái phiếu đang bị siết chặt hơn bởi các quy định. Điều này đòi hỏi phải có một hình thức huy động vốn mới cho các doanh nghiệp địa ốc.
Huy động vốn từ quỹ đầu tư
Theo Luật chứng khoán 2019 đã cho thành lập Quỹ tín thác đầu tư bất động sản ( REIT ). Nhưng đây lại là quỹ lai, vừa cho phép đầu tư vừa cho phép tín thác BĐS. Một số mảng bất động sản được đầu tư như BĐS căn hộ, du lịch nghỉ dưỡng, bán lẻ hay bất động sản bán lẻ…
Chứng chỉ quỹ REIT ở Việt Nam vẫn chưa phải là sản phẩm đầu tư phổ biến. Lý do là vì những quy định về quỹ này chưa được hướng dẫn cụ thể, khiến cho nhà đầu tư còn nhiều lo ngại.
Hiện nay, Việt Nam chỉ có duy nhất 1 quỹ trong nước (TCREIT) được thành lập từ năm 2017, do Techcom Capital quản lý. Với quy mô vốn đầu tư của quỹ vẫn giữ nguyên 50 tỷ đồng. Theo quy định của pháp luật, TCREIT sẽ đầu tư chủ yếu vào các bất động sản đã hoàn thành và đang tạo ra dòng tiền ổn định từ cho thuê. Đồng thời sẽ phân phối 90% lợi nhuận hàng năm cho nhà đầu tư. Kết quả hoạt động của TCREIT khá tích cực với giá trị tài sản ròng đã tăng 27% năm 2021. Nhưng nguồn thu chủ yếu là đầu tư cổ phiếu và trái phiếu doanh nghiệp BĐS… chứ không phải là từ các khoản đầu tư bất động sản.
Còn lại một số REIT đang hoạt động tại thị trường Việt Nam hiện tại đều thuộc các công ty nước ngoài như Indochina Capital, Vinacapital, Saigon Asset Management, Dragon Capital…
Mỗi REIT sẽ có một chiến lược đầu tư riêng. Nhưng đều có điểm chung là huy động vốn từ thị trường nước ngoài rồi đầu tư vào BĐS ở Việt Nam. Sau đó lại niêm yết ở nước ngoài.
Chính vì vậy, việc huy động vốn này vẫn còn nhiều hạn chế. Chưa tương xứng với quy mô và kỳ vọng của thị trường. Đặc biệt là chưa huy động được nguồn vốn nhàn rỗi trong nước và thị trường BĐS.
Huy động vốn từ nền tảng công nghệ
Các nền tảng công nghệ- Protech ( Property Technology ), đã bắt đầu xuất hiện ở Việt Nam. Nhằm mục đích giúp cá nhân, doanh nghiệp nghiên cứu, giao dịch, mua bán, thuê, cho thuê và quản lý trong lĩnh vực BĐS.
Từ cuối năm 2019, một số Protech đã cung cấp các dịch vụ tài chính cho BĐS như Revex, Infina, Prozy, Moonka… Thông qua ứng dụng, webside để cho phép cá nhân có thể mua chung BĐS với nhiều người. Cũng như có thể đầu tư BĐS với số vốn rất thấp.
Tuy nhiên, theo đánh giá của Chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV kiêm Giám đốc Viện Đào tạo và Nghiên cứu BIDV, TS. Cấn Văn Lực thì khả năng huy động vốn qua kênh này vẫn còn khá hạn chế.
Huy động vốn từ hợp tác đầu tư kinh doanh
Giải quyết những vẫn đề nan giải của thị trường BĐS, một giải pháp mới, hiệu quả đã được ra đời. Đó là sự xuất hiện của Công ty Cổ phần Quản lý và Đầu tư Bất động sản VMI vào tháng 10/2022. Đây là Công ty có số vốn điều lệ lên tới 18000 tỷ đồng, với sự đóng góp 90% của tỷ phú Phạm Nhật Vượng.
VMI JSC hoạt động với mục tiêu hướng đến các nhà đầu tư vốn nhỏ, lực lượng dồi dào ở Việt Nam. Các nhà đầu tư hợp tác đầu tư BĐS cùng VMI thông qua các suất đầu tư Fantasy Home và được cấp chứng nhận quyền tài sản. Đồng thời được cam kết phân chia lợi nhuận phát sinh từ quyền tài sản này tương ứng với tỷ lệ đầu tư.
Theo đánh giá của ông Lực, về bản chất, đây là một dạng quỹ REIT. Với yêu cầu nguồn vốn không lớn, lại chia thành nhiều suất đầu tư mang đến sự linh hoạt, chủ động cho các nhà đầu tư vừa và nhỏ. Chưa kể lợi nhuận được đảm bảo tối thiểu ngay cả khi thị trường biến động.
Dù mới xuất hiện trên thị trường BĐS Việt Nam, nhưng mô hình này đã và đang thu hút rất nhiều sự quan tâm chú ý của giới đầu tư. Và nhận được rất nhiều sự kỳ vọng và phản hồi tích cực.
